Rozwody w obecnych czasach zdarzają się bardzo często. Osoby, które po raz pierwszy występują do sądu z wnioskiem o rozwód, zwykle słabo orientują się w przepisach i zasadach dotyczących takiego postępowania. Poniżej przedstawiamy krótki przegląd zasad rozwodowych.
Najważniejsze zasady rozwodowe
Rozwód może być orzeczony przez sąd tylko wtedy, gdy stwierdzone zostanie, że nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia. Słowo trwały oznacza sytuację, gdy z dużym prawdopodobieństwem małżonkowie już do siebie nie wrócą. Z kolei zupełny oznacza, że pomiędzy małżonkami ustały wszelkie więzi a więc psychiczne, fizyczne i finansowe. Zazwyczaj oznacza to, że małżonkowie zaprzestali ze sobą kontaktu i nie mieszkają już razem.
Bardzo ważne jest to, że rozwód nie może być orzeczony wtedy, gdy spowoduje on krzywdę małoletnich dzieci. Tego typu okoliczności podlegają indywidualnej ocenie. Sprawdza się między innymi, czy przez rozwód nie ustaną więzi pomiędzy rodzicami a dziećmi. Zdarza się, że sąd bada stan zdrowia dziecka oraz postępy w rozwoju. W tym celu powołuje się biegłych sądowych.
Ważna jest także zasada, która mówi, że rozwód nie może wystąpić wtedy, gdy będzie to niezgodne z zasadami społecznego współżycia. Taka sytuacja może mieć miejsce wtedy, gdy małżonek jest ciężko chory i wymaga codziennego wsparcia. Ponadto rozwód nie może nastąpić wtedy, gdy występuje o niego tylko strona winna. Załóżmy, że mąż dopuszcza się zdrady, chce odejść i żąda rozwodu. W tej sytuacji na rozwód musi zgodzić się także pokrzywdzona żona. Od tej zasady również są wyjątki. Przykładowo, gdy strona winna założy nową rodzinę, w której pojawi się dziecko a jego małżeństwo było bezdzietne, wtedy sąd orzeknie rozwód nawet bez zgody strony niewinnej.
Orzekanie o winie
Jedną z czynności, jakie wykonuje sąd jest orzekanie o winie. W niektórych sytuacjach następuje rezygnacja z orzekania o winie, na zgodny wniosek dwóch małżonków. Za winę uważa się między innymi: zdradę, nałogi, zaniedbywanie rodziny, zachowania agresywne. W sytuacji gdy tylko jeden małżonek składa wniosek o orzekanie o winie, to wtedy sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, które sprawdza czy obydwie strony były winne rozkładowi pożycia. Może też wystąpić sytuacja, gdy jeden z małżonków występuje o separację a drugi o rozwód. Nastąpi wtedy badanie, czy żądanie o rozwód jest uzasadnione i jeśli sąd stwierdzi, że tak, to orzeknie rozwód. Osoby występujące z wnioskiem o orzekanie o winie liczą zwykle na korzyść finansową w postaci alimentów na siebie. Nie bez znaczenia jest także fakt, że po orzeczonym rozwodzie sąd zwykle nakazuje winnemu ponieść wszelkie koszty. W przypadku orzekania o winie należy liczyć się z tym, że całe postępowanie sądowe będzie trwało długo.
Władza rodzicielska
W czasie rozwodu bardzo często dochodzi także do orzekania o władzy rodzicielskiej nad dziećmi. Może ona być przydzielona obojgu rodzicom albo jednemu z nich. Jeśli władza rodzicielska zostaje przedzielona jednemu rodzicowi, to drugiemu jest ograniczana. Zdarza się także, że sąd postanawia o zwieszeniu władzy rodzicielskiej jednego albo obojga rodziców.
O czym jeszcze decyduje sąd przy okazji rozwodu?
Sąd może także w wyroku zamieścić informację na temat sposobu korzystania ze wspólnego mieszkania. Jeśli małżonkowie wystąpią z takim wnioskiem, to sąd zajmie się także orzekaniem o podziale majątku. Może też zdarzyć się, że sąd orzeknie eksmisję małżonka.
Sprawy rozwodowe rozpoznawane są przez sądy okręgowe. Zgłosić należy się więc do sądu okręgowego właściwego do ostatniego miejsca zamieszkania małżonków. Jednocześnie musi być spełniony warunek, że przynajmniej jeden z małżonków nadal zamieszkuje dany okręg. Przeprowadzenie rozwodu wiąże się z opłatą sądową. Połowa tej opłaty zostanie zwrócona w przypadku rozwodu bez orzekania o winie. Osoby w trudnej sytuacji finansowej mogą złożyć wniosek o zwolnienie z opłaty sądowej.
Co się dzieje, gdy w trakcie rozwodu małżonkowie zmienią zdanie?
Zdarza się tak, że dane małżeństwo występuje o rozwód jednak po kilku tygodniach stwierdzają, że chcą jeszcze podjąć próbę ratowania związku. W takiej sytuacji można złożyć wniosek o zawieszenie postępowania. Sąd wtedy bada, czy są szanse na wznowienie pożycia małżeńskiego i może o takim zawieszeniu zatwierdzić.
